Trong 2 năm trở lại đây, thị trường chứng khoán Việt Nam tăng rất mạnh, thu hút nguồn tiền nhàn rỗi từ nhà đầu tư. Nhà đầu tư mới gặp rất nhiều sai lầm khi đầu tư chứng khoán. Rất nhiều nhà đầu tư sau một thời gian tham gia chứng khoán, thua lỗ thì nhiều mà lãi thì ít, rất nhiều còn bị sụt giảm 40% – 50% tài khoản. Bài viết sẽ tổng hợp lại những sai lầm khi đầu tư chứng khoán.

1. Sai lầm khi đầu tư chứng khoán “mua theo cảm tính”

Kể cả với những nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng thường đặc biệt yêu thích một cổ phiếu hay một công ty nào đó vì những lý do rất cá nhân. Lý do có thể là ngưỡng mộ dàn lãnh đạo công ty, yêu thích sản phẩm của công ty đó…

“Vấn đề khi dành tình yêu cho một cổ phiếu nào đó, việc bán nó đi trở nên vô cùng khó khăn với nhà đầu tư. Dĩ nhiên, việc bạn yêu thích máy tính của mình không đồng nghĩa với việc cổ phiếu của công ty sản xuất ra chiếc máy tính đó là một lựa chọn đầu tư tốt”.

*Mua theo cảm tính là một trong những sai lầm khi đầu tư chứng khoán rất phổ biến*

Để tránh gặp rủi ro khi đầu tư vào một cổ phiếu vì những lý do cá nhân như vậy, chúng tôi khuyên nhà đầu tư nên thực hiện một số nguyên tắc với danh mục đầu tư chứng khoán của mình. “Nếu một cổ phiếu giảm mạnh kể cả thị trường chung đang tăng điểm, thì có thể cân nhắc bán cổ phiếu đó đi vì cổ phiếu đó là cổ phiếu yếu hơn so với thị trường. Nhìn chung, mọi cổ phiếu phải được đánh giá với các tiêu chí được đề ra”.

Quyết định mua theo cảm tính là nguyên nhân dẫn đến thất bại của nhà đầu tư ở tất cả mọi lĩnh vực. Trong chứng khoán, mua cổ phiếu theo cảm tính mặc dù biết rõ tin tức về doanh nghiệp là sai lầm không hề hiếm gặp ở nhiều nhà đầu tư.

Bạn cần biết có rất nhiều cơ hội mua cổ phiếu khác tốt hơn trên thị trường, hãy dành thời gian nghiên cứu và phân tích để phát hiện ra các cổ phiếu tiềm năng hơn. Đừng để cảm tính lấn át quyết định của bạn, thay đổi tư duy đầu tư để đón nhận những kết quả tốt hơn.

2. Kiên quyết nắm giữ các cổ phiếu giảm giá, cổ phiếu xấu

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, bán cổ phiếu khó hơn rất nhiều so với việc mua cổ phiếu, đặc biệt khi nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu giảm giá, cổ phiếu xấu không dám bán ra. Việc giữ một cổ phiếu mà dựa vào hy vọng tăng giá trở lại thường dẫn đến mất mát nhiều hơn là được.

Tuy nhiên, có một thực tế hầu hết nhà đầu tư và kể cả những người có kinh nghiệm, thì việc loại bỏ đi cổ phiếu xấu, cổ phiếu giảm giá là rất khó, họ tiếp tục chờ với hy vọng cổ phiếu đó sẽ hồi để ít nhất hòa vốn.

*Kiên quyết nắm giữ mã cổ phiếu xấu là sai làm khi đầu tư chứng khoán*

Có hai vấn đề xảy ra với cách tiếp cận này:

Thường không có bằng chứng nào cho thấy cổ phiếu đó sẽ tăng trở lại, nguy cơ còn tiếp tục giảm sâu.
Khi chờ đợi cổ phiếu đó tăng trở lại, nhà đầu tư có thể bỏ lỡ rất nhiều cổ phiếu tốt hơn và đang tăng giá.

“Dù đôi khi các cổ phiếu giảm sâu cũng có hồi phúc, nhưng việc giữ một cổ phiếu mà chỉ dựa vào niềm hy vọng về sự hồi phục thường dẫn đến mất mát các cơ hội khác nhiều hơn”. Để tránh tình trạng trên, nhà đầu tư nên cân nhắc tới các cơ hội mà họ có thể mất nếu cố giữ một khoản đầu tư đang thua lỗ và thường xuyên đánh giá lại danh mục cổ phiếu của mình.

3. Không có kế hoạch và sử dụng phần mềm phân tích chứng khoán

Một quy tắc phổ biến trong đầu tư là “Lập kế hoạch đầu tư và giao dịch theo kế hoạch đầu tư”. Nói cách khác, trước khi mua một cổ phiếu nào, nhà đầu tư nên đưa ra các danh sách lý do mua cổ phiếu đó như: mục tiêu 1, 2, 3 và sẵn sàng cắt lỗ bao nhiêu.

Bên cạnh việc lập kế hoạch đầu tư, nhà đầu tư cần có phần mềm chứng khoán giúp hỗ trợ phân tích kỹ thuật và tìm ra được những điểm mua/bán cổ phiếu chính xác hơn. Những nhà đầu tư có kinh nghiệm đôi khi cũng giao dịch theo cảm tính rất nhiều và thường không tuân thủ kế hoạch hoặc sử dụng các công cụ phân tích chứng khoán thì cũng gặp phải thua lỗ như thường.

*Sai lầm khi đầu tư chứng khoán mà không trang bị phần mềm phân tích chứng khoán*

4. Danh mục đầu tư kém đa dạng

Có không ít trường hợp khiến danh mục của nhà đầu tư kém đa dạng. Ví dụ, những nhân viên nắm giữ cổ phiếu của công ty mình đang công tác tại đó thường chịu rủi ro khi chỉ nắm giữ một cổ phiếu duy nhất. Nhà đầu tư nên xây dựng một danh mục đa dạng để khoản đầu tư của mình rơi vào khủng hoảng khi nó giảm giá mạnh. “Điều này cực kỳ quan trọng. Kể cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng nên đa dạng hóa danh mục”.

5. Mua trung bình giá cổ phiếu khi cổ phiếu giảm giá

Mua trung bình giá cổ phiếu là chiến thuật “cưa chân bàn” được nhiều nhà đầu tư có kinh nghiệm sử dụng khi một cổ phiếu họ nắm giữ bị giảm sâu, bằng cách việc mua thêm cổ phiếu để giả bình quân giảm xuống. Chiến thuật này giống như “đánh bạc” bởi nếu phân tích sai, cổ phiếu không đi lên mà lại đi xuống thì lỗ ngày càng lỗ thêm.

*Mua trung bình giá cổ phiếu là sai lầm khi đầu tư chứng khoán*

6. Không theo dõi thị trường chứng khoán thường xuyên

Nhiều nhà đầu tư cho rằng khi đã hiểu rõ những yếu tố cơ bản nhất của đầu tư chứng khoán, tất cả những gì họ phải làm là mua cổ phiếu đó rồi nó sẽ tự lên theo mong muốn. Đúng là những nhà đầu tư ít khi giao dịch thường thu về kết quả tốt hơn so với những người hay giao dịch.

Tuy nhiên, kể cả những cổ phiếu mạnh nhất đôi khi cũng “rơi tự do” khi thị trường chung xấu, trong cuốn sách “Làm giàu tư chứng khoán” của William O’neil cũng đề cao yếu tố thị trường chung, khi thị trường tốt dù có mua phải cổ phiếu xấu cũng ít rủi ro hơn. Do đó, lời khuyên cho nhà đầu tư, dù tuân thủ chiến lược đầu tư dài hạn, thường xuyên cập nhật diễn biến thị trường.

*Sai lầm khi đầu tư chứng khoán không chịu theo dõi thị trường*

7. Không chịu học, nghiên cứu cổ phiếu và tham khảo ý kiến môi giới

Nhiều nhà đầu tư chứng khoán đã lâu không chịu tìm hiểu và nâng cao kiến thức đầu tư chứng khoán. Thật vậy trong thị chứng khoán nếu nhà đầu tư không chịu nâng cao kiến thức, thì nhà đầu tư rất dễ bị thị trường, đội lái… thao túng dẫn đến đưa ra những sai lầm đáng tiếc.

Môi giới chứng khoán chính là những người có kinh nghiệm thực chiến, người luôn bám sát mọi biến động của thị trường chứng khoán và là người tư vấn cho nhà đầu tư những quyết định đúng đắn về thị trường và cổ phiếu của nhà đầu tư, nhà đầu tư mở tài khoản chứng khoán tại VPS sẽ được hỗ trợ sản phẩm Phần mềm Robot chứng khoán Dstock, đây là sản phẩm hỗ trợ tư vấn hiệu quả cho nhà đầu tư.

8. Mong muốn lợi nhuận thật cao trong thời gian ngắn

Nhà đầu tư thường có xu hướng mong muốn kiếm lợi nhuận cao trong thời gian ngắn, ví dụ như mua trong T+3. Thế nhưng tham lam sẽ khiến các nhà đầu tư gặp phải những sai lầm đáng tiếc như Fomo mua giá ở vùng cao và không kịp bán đi khi thị trường đảo chiều.

Vì vậy, để đạt được lợi nhuận bền vững khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần chuẩn bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết, đặc biệt là tính kỷ luật kiểm soát bản thân trước khi tiếp cận thị trường.

*Muốn có lợi nhuận thật nhanh là một trong những sai lầm khi đầu tư chứng khoán*

9. Tham gia bắt đáy cổ phiếu

Tâm lý chung của các nhà đầu tư mới chính là tham gia bắt đáy cổ phiếu, hay còn được gọi là “bắt dao rơi”. Nhà đầu tư hy vọng sẽ kiếm một khoản lợi nhuận lớn nếu thị trường tăng giá trở lại, và ngược lại nếu giá cổ phiếu tiếp tục giảm sẽ khiến nhà đầu tư thất bại và phải đối mặt với lựa chọn đợi cổ phiếu tăng lại hay thoát toàn bộ cổ phiếu.

Do đó, đừng cố gắng tham gia bắt đáy khi chính bạn chưa đủ kiến thức và xác định được cổ phiếu đã tiếp đáy đáy hay chưa. Các nhà đầu tư hãy luôn bình tĩnh để có những phân tích và bắt đáy cổ phiếu sáng suốt nhất.

10. Fomo mua cổ phiếu, mua theo phong trào

Nghe và tin theo quyết định của đám đông thường xuất hiện ở các nhà đầu tư mới. Nhà đầu tư hãy nhớ rằng toàn bộ những số tiền chơi chứng khoán là vốn liếng, mồ hôi của bạn tích góp được, chính vì vậy hãy đừng mạo hiểm đầu tư chỉ vì nghe được các tin nghe ngóng trên các hội nhóm, truyền thông hay những nhận định không chính xác từ cá nhân nào đó. Thay vào đó, bạn dành thời gian để tìm ra các nguồn tài liệu uy tín về cổ phiếu mà bạn muốn đầu tư.

Trên đây là những sai lầm khi đầu tư chứng khoán phổ biến nhất, hy vọng bài viết giúp ích với nhà đầu tư, nhà đầu tư quan tâm tới dịch vụ chứng khoán như mở tài khoản chứng khoán, dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, dữ liệu Forex cho Amibroker, Youtube chứng khoán… truy cập website nududo.com để biết thêm chi tiết.