Trong đầu tư chứng khoán, phân tích kỹ thuật là một phương pháp phân tích chứng khoán dùng để dự báo xu hướng của giá thông qua việc phân tích các dữ liệu thị trường trong quá khứ, chủ yếu là giá và khối lượng. Kinh tế học hành vi và phân tích định lượng sử dụng rất nhiều các công cụ của phân tích kỹ thuật.
Hiệu quả của cả phân tích kỹ thuật đã được chứng minh trên thị trường, hầu hết các Nhà đầu tư chứng khoán đều sử dụng để nắm bắt tình hình xu hướng giá chứng khoán. Vậy thì phân tích kỹ thuật là gì? Vai trò và ưu nhược điểm của phương pháp này như thế nào? sẽ được chúng tôi chia sẻ trong bài viết.
1. Phương pháp phân tích kỹ thuật là gì?
Nguồn gốc của Phương pháp phân tích kỹ thuật (Technical Analysis) hiện đại xuất phát từ Lý thuyết Dow do Charles Dow phát triển vào khoảng năm 1900, Charles Dow đã đóng góp rất nhiều cho sự phát triển của phân tích kỹ thuật hiện đại. Lý thuyết Dow tập trung chủ yếu vào sự biến động của giá, tạo nền tảng cho việc phát triển một phương pháp phân tích đầu tư hoàn toàn mới.
Các nghiên cứu về lý thuyết DOW khác như Robert Rhea, William P. Hamilton, Edson Gould và John Magee đã đóng góp và hoàn thiện thêm phương pháp này.
Dù bắt nguồn trực tiếp hay gián tiếp từ Lý thuyết Dow, phân tích kỹ thuật bao gồm một số nguyên lý cơ bản như giá dịch chuyển theo xu hướng, giá phản ánh mọi thông tin, các tín hiệu xác nhận và phân kỳ, khối lượng phản ánh sự thay đổi xu hướng của giá và ngưỡng hỗ trợ/kháng cự. Cũng nên lưu ý rằng, chỉ số Dow Jones Industrial Average (DJIA) là một thành phần không thể thiếu của Lý thuyết Dow.
Ý tưởng quan trọng nhất mà lý thuyết Dow đưa ra đó là giá cả phản ánh sự cân bằng giữa cung và cầu (hay sự kỳ vọng và tâm lý sợ hãi của các nhà đầu tư). Và điều quan trọng nhất, sự mất cân bằng giữa cung và cầu là nguyên nhân chính hình thành xu hướng tăng hoặc giảm của cổ phiếu.
Các nhà phân tích theo trường phái phân tích kỹ thuật cho rằng những hoạt động giao dịch diễn ra trong quá khứ và sự biến động giá trong hiện tại có thể giúp họ dự đoán về xu hướng giá của chứng khoán trong tương lai. Tuy nhiên, phương pháp này thường chỉ sử dụng để nhận định các tín hiệu giao dịch mua/bán trong ngắn hạn.
Các công cụ thường được sử dụng trong phân tích kỹ thuật chứng khoán gồm có:
- Các mô hình giá: mô hình giá tiếp diễn, Mô hình giá đảo chiều
- Chỉ báo kỹ thuật: xu hướng giá, chỉ báo khối lượng, chỉ báo dao động, đường trung bình động, chuyển động trung bình hội tụ/phân kỳ.
Nhà đầu tư mở tài khoản chứng khoán tại VPS, đặc biệt khi Nhà đầu tư đăng ký mở tài khoản chứng khoán VPS hoặc chuyển ID môi giới nhập mã giới thiệu 6327 – Nguyễn Đức Đông hoặc K255 – Nguyễn Thị Phương. Nhà đầu tư sử dụng hoàn toàn miễn phí, phần mềm giúp báo mua/bán cổ phiếu, chứng quyền, phái sinh chính xác cao. Phần mềm Dstock có cả trên IOS hoặc ANDROID.
2. Các nguyên lý cơ bản của phân tích kỹ thuật?
Giống như phương pháp phân tích cơ bản, phương pháp phân tích kỹ thuật cũng có các nguyên lý cơ bản để minh chứng rằng phương pháp này là hoàn toàn phù hợp với thị trường tài chính nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng.
a. Giá thị trường phản ảnh tất cả thông tin
Nền tảng của phương pháp phân tích kỹ thuật xuất phát từ lý thuyết Dow với nhận định rằng giá cả phản ánh tất cả các thông tin liên quan tới chứng khoán. Bất kỳ các yếu tố nào tác động đến quy luật cung – cầu, tức là tác động đến giá chứng khoán như các yếu tố kinh tế, chính trị, xã hội…dù ít hay nhiều thì đều phản ánh lên giá chứng khoán.
Ý nghĩa của nguyên lý này là nhà đầu tư chỉ cần nhìn vào biểu đồ giá là có thể đánh giá tác động của tất cả các yếu tố khác lên giá mà không cần phải phân tích riêng từng yếu tố và việc phân tích riêng lẻ các yếu tố đôi khi mang lại những sai sót nhất định, chẳng hạn như yếu tố đó không ảnh hưởng đến giá nhưng nhà đầu tư lại phân tích tác động của nó đến giá, hoặc mức độ ảnh hưởng của nó không đáng kể dẫn đến các kết quả đi sai hướng.
b. Giá di chuyển theo xu hướng
Nguyên lý này có nghĩa là giá cả luôn dịch chuyển theo một xu hướng cụ thể nào đó, có thể là đi lên (uptrend), đi xuống (downtrend) hoặc đi ngang (sideway) và trong thực tế thì chúng ta có thể thấy được những xu hướng đó rất rõ trên đồ thị giá.
Nếu phủ nhận nguyên lý này, đồng nghĩa với việc cho rằng giá dịch chuyển không theo một xu hướng nào thì phương pháp phân tích kỹ thuật xem như “không có tác dụng” vì mục đích chính của phân tích kỹ thuật là dự báo về xu hướng của giá chứng khoán, mà giá chứng khoán không đi theo xu hướng, nghĩa là giá luôn luôn di chuyển hỗn loạn và không có xu hướng cụ thể thì những dự báo về xu hướng của giá là không có ý nghĩa.
c. Lịch sử có xu hướng lặp lại
Một câu hỏi đặt ra là Cái gì sẽ được lặp lại? Và câu trả lời hợp lý nhất có lẽ là “Tất cả mọi thứ liên quan đến giá, hành vi của giá sẽ được lặp lại”
Phân tích kỹ thuật là quá trình phân tích giá quá khứ của chứng khoán nhằm dự báo giá tương lai, thông qua việc so sánh biến động giá hiện tại (tức là kỳ vọng hiện tại) với biến động giá trong quá khứ để có được kết quả hợp lý. Quá trình này được một số chuyên viên theo trường phái phân tích kỹ thuật đúc kết thành câu cửa miệng “Lịch sử tự lặp lại”, trong khi những người khác cho rằng chúng ta nên học hỏi từ quá khứ.
3. Tầm quan trọng với đầu tư chứng khoán?
Phân tích kỹ thuật (Technical Analysis) đóng vai trò quan trọng, là công cụ hỗ trợ nhà đầu tư với 3 chức năng chính, đó là báo hiệu, xác thực và dự đoán. Thay vì đặt lệnh mua/bán theo cảm tính, nhà đầu tư có thể phân tích và tìm ra các điểm hợp lý, bất hợp lý từ đó suy đoán được giá cũng như thời gian thích hợp thực hiện việc mua/bán.
a. Công cụ báo hiệu
Phân tích kỹ thuật là cơ sở cảnh báo sự phá vỡ các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự, thiết lập lên các ngưỡng hỗ trợ mới, hay mức giá mới thay vì dao động quanh mức giá cũ. Có thể nói phân tích kỹ thuật giúp cảnh báo trước những rủi ro sắp xảy ra. Càng nhận ra dấu hiệu thay đổi mức giá sớm thì nhà đầu tư sẽ càng chủ động đưa ra quyết định mua/bán kịp thời.
b. Công cụ xác thực
Việc phối kết hợp các phương thức phân tích kỹ thuật khác nhau hoặc với phân tích cơ bản sẽ giúp nhà đầu tư đánh giá về xu thế của giá cổ phiếu và đưa ra quyết định mua/bán vào thời điểm chính xác.
c. Công cụ dự đoán xu thế
Kết luận có được từ phương pháp phân tích kỹ thuật có thể dự đoán giá của cổ phiếu trong tương lai tương đối chuẩn. Thế nhưng không phải mọi tín hiệu hay mọi mô hình kỹ thuật nào cũng có thể đưa ra kết luận đúng tuyệt đối.
Đôi khi nhà đầu tư có thể nhầm lẫn khi nhìn vào các chỉ số gây ra sai lầm trong nhận định tín hiệu thị trường. Hơn nữa, những nhà đầu tư khác nhau, khi phân tích cùng một đồ thị giá và chỉ số nhưng vẫn có thể cho ra những dự đoán khác nhau về xu hướng chứng khoán.
Theo lời khuyên từ các chuyên gia phân tích chứng khoán, nhà đầu tư không nên chỉ tập trung vào một phương pháp, cần phải phối kết hợp nhiều trường phái phân tích với nhau để nhìn được đầy đủ, khách quan và bao quát những khía cạnh tiềm năng của chứng khoán, như vậy mới có thể đưa ra kế hoạch đầu tư hiệu quả nhất..
4. Ưu và nhược điểm của phân tích kỹ thuật chứng khoán?
a. Ưu điểm
- Giúp Nhà đầu tư có thể dự đoán sớm xu hướng giá cổ phiếu trong tương lai.
- Mang lại kết quả nhanh chóng mà không cần quá nhiều kiến thức chuyên môn sâu về chứng khoán, Nhà đầu tư mới cũng có thể làm quen và học theo phương pháp đầu tư này.
- Tỷ lệ chính xác cao, giúp nhà đầu tư dễ dàng xác định được điểm mua/bán, cắt lỗ, chốt lời…
- Với đa dạng các chỉ báo, nhà đầu tư có thể chọn công cụ phù hợp với phong cách đầu tư và mục tiêu của mình.
b. Nhược điểm
- Tín hiệu điểm mua/bán không phải lúc nào cũng chính xác mà chỉ có tính tương đối. Cần kết hợp nhiều phương pháp phân tích để đưa ra dự đoán chuẩn hơn.
- Hầu hết những nhà đầu tư mới tham gia thị trường dễ bị ảnh hưởng bởi tâm lý và quyết định giao dịch vì thế cần có kế hoạch rõ ràng, chiến lược quản lý rủi ro cụ thể để hạn chế các biến động tâm lý gây bất lợi, làm ảnh hưởng đến danh mục đầu tư.
5. Các phương pháp phân tích kỹ thuật cổ phiếu phổ biến?
Trong phân tích, thì có 2 trường phái phân tích cổ phiếu phổ biến là: phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật. Cả hai phương pháp này đều được sử dụng phổ biến.
Việc phân tích cơ bản nhằm xác định giá trị nội tại (giá trị thực sự) của một cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư, nhà phân tích cần kiểm tra các nhân tố cơ bản có tác động hoặc làm thay đổi giá cổ phiếu dựa trên những thông tin như:
- Báo cáo tài chính của doanh nghiệp
- Phân tích về ngành
- Kinh tế vĩ mô
- Kinh tế vi mô
Phân tích kỹ thuật là các hoạt động phân tích thị trường cổ phiếu, hỗ trợ cho các nhà đầu tư ra quyết định đầu tư. Các nhà đầu tư chứng khoán sẽ dựa vào các chỉ số kỹ thuật để phân tích các biến động cung/cầu của một cổ phiếu và đưa khuyến nghị nên mua vào, bán ra hay giữ lại.
Nguyên lý “Lịch sử có xu hướng lặp lại” được chúng tôi chia sẻ ở trên thì những nhà đầu tư theo trường phái phân tích kỹ thuật cho rằng có những mẫu hình trong quá khứ có xu hướng lặp lại vì vậy có thể áp dụng mẫu hình để dự đoán giá cổ phiếu trong tương lai.
Trong phân tích kỹ thuật chia theo các phương pháp sau đây:
- Phương pháp Candlestick Charting – phân tích đồ thị nến Nhật
- Phương pháp Chart Patterns – Mô hình biểu đồ
- Phương pháp VPA
- Phương pháp ICHIMOKU Charts
- Phương pháp Wyckoff Analysis – phân tích của Wyckoff
- Phương pháp đầu tư SEPA
- Phương pháp Elliott Wave Theory – phân tích nguyên lý sóng Elliott
- Phương pháp Dow Theory – phân tích lý thuyết Dow
- Phương pháp Trendline Charting – ứng dụng đường xu hướng
- Phương pháp Fibonacci Series – ứng dụng dãy số Fibonacci
- Phương pháp Pivot Point – ứng dụng điểm Pivot
- Phương pháp CANSLIM – đầu tư của ông William O’Neil
Phân tích kỹ thuật là phương pháp thông dụng được các nhà đầu tư chứng khoán tham khảo trước khi thực sự quyết định đầu tư vào một cổ phiếu trong ngắn hoặc dài hạn. Việc áp dụng phân tích kỹ thuật cần phải theo một số nguyên tắc hoặc quy tắc phổ quát, thế nhưng nhà đầu tư cũng nên linh hoạt trong cách tiếp cận.
Nhà đầu tư có thể tham khảo cuốn sách “Phân tích kỹ thuật” của Steven B. Achelis được Vietstock dịch. Trong cuốn sách này sẽ hướng dẫn từ A-Z về phân tích kỹ thuật.
6. Sự giống và khác nhau của phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản?
Phân tích cơ bản (Fundamental analysis) là phương pháp kiểm tra, xem xét các yếu tố có ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh và triển vọng phát triển của công ty trong tương lai để đo lường giá trị nội tại của chứng khoán.
Các nhà phân tích cơ bản thường nghiên cứu bất cứ điều gì nếu nhận thấy nó có thể ảnh hưởng đến giá trị của cổ phiếu, từ các yếu tố vĩ mô như trạng thái của nền kinh tế, điều kiện ngành cho đến các yếu tố vi mô như hiệu quả và đội ngũ quản lý của công ty.
Yếu tố | Phân tích kỹ thuật | Phân tích cơ bản |
Mục tiêu | Xác định điểm mua / bán cổ phiếu hợp lý, thu lợi nhuận cao | Xác định giá trị nội tại, giá trị thực sự của một cổ phiếu |
Mục đích sử dụng | Đầu tư ngắn hạn | Đầu tư dài hạn |
Dữ liệu | Giá cổ phiếu qua các thời điểm và khối lượng giao dịch | Báo cáo tài chính, báo cáo kinh doanh, các sự kiện, tin tức về ngành và nền kinh tế |
Phương pháp phân tích | Dựa trên các chỉ số hoặc hành động giá |
|
Thời gian nắm giữ cổ phiếu | Phần lớn chỉ giữ cổ phiếu trong vài ngày, phút, hoặc thậm chí chỉ vài giây (ngắn hạn) | Thường giữ cổ phiếu trong dài hạn, thậm chí nhiều năm |
Cả hai phương pháp đều có thế mạnh và mặt hạn chế riêng, vì vậy không thể xác định được phương pháp nào tốt hơn trong đầu tư chứng khoán. Việc lựa chọn phương pháp phân tích thị trường nào phụ thuộc vào mục tiêu, chiến lược, kiến thức, khả năng của nhà đầu tư.
Cần phải coi phân tích cơ bản là phương pháp nền tảng, và không có xung đột với phân tích kỹ thuật. Cách phân tích kỹ thuật được kết hợp nhằm khắc phục một số nhược điểm của phân tích cơ bản. Bỏ qua vai trò của yếu tố tâm lý của các bên tham gia thị trường và tính không chính xác của thông tin mà nhà đầu tư sử dụng.
Việc sử dụng đồng thời và kết hợp cả hai phương pháp có thể khắc phục nhược điểm của nhau và bổ trợ lẫn nhau. Nhà đầu tư cần kết hợp cả hai phương pháp trên để có thể hình thành một chiến lược đầu tư với các đánh giá đa chiều hơn. Phân tích cơ bản giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch chính xác còn phân tích kỹ thuật giúp nhận định điểm mua/bán hợp lý.
Mỗi nhà đầu tư nên tìm hiểu và sử dụng những chỉ báo và cách phân tích thị trường phù hợp với khẩu vị đầu tư của mình để hình thành phong cách đầu tư riêng. Sẽ mất nhiều thời gian để định hình phong cách đầu tư nhưng trái ngọt gặt được cũng đáng kể. Chúc các Nhà đầu tư thành công.
Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm các dịch vụ chứng khoán hiện tại chúng tôi đang cung cấp như: Khóa học chứng khoán, Dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, Dữ liệu Forex cho Amibroker, Youtube chứng khoán,…. Hãy truy cập website: nududo.com hoặc liên hệ trực tiếp số hotline: 0372.095.129 để biết thêm chi tiết.